Αντέχει η Αττική σε ένα μεγάλο σεισμό;

Το ερώτημα θα επανέρχεται πάντα, κάθε φορά μετά από έναν μεγάλο σεισμό που θα ταρακουνά την Αττική όπως ο πρόσφατος της Μαγούλας, ο οποίος προέρχεται από το ρήγμα της Πάρνηθας, όπως μας λέει ο σεισμολόγος και επιστημονικός συνεργάτης της ΕΕ και της UNESCO, Γεράσιμος Παπαδόπουλος.

Σε πρόσφατη συνάντηση που είχαμε με τον κ. Παπαδόπουλο αναφορικά με το ρήγμα της Πάρνηθας, μάς είπε ότι η μελέτη του ρήγματος διαχρονικά κάνει τους σεισμολόγους να εκτιμούν κατά πάσα πιθανότητα ότι το μέγεθος πλησίον των 6 Ρίχτερ, είναι και το ανώτερο που μπορεί να δώσει το ρήγμα.

Πάντα, όμως, με κάθε επιφύλαξη γιατί η φύση είναι απρόβλεπτη, όπως λέει χαρακτηριστικά. Ωστόσο, και τα 6 Ρίχτερ στα όρια της Αθήνας είναι ένα μεγάλο μέγεθος που μπορεί να προκαλέσει ζημίες στα επιβαρυμένα κτήρια. Αυτό το είδαμε, άλλωστε, και πρόσφατα στη Μαγούλα- και μάλιστα με μικρότερο μέγεθος.

Και φυσικά δεν μπορεί κανείς να είναι βέβαιος ότι δεν θα υπάρξουν σεισμοί με άλλο επίκεντρο.

Ο πρόσφατος σεισμός στην Αλβανία και η σεισμική δραστηριότητα στον δυτικό Αιγαίο που έγινε αισθητή και στην Αττική, αναζωπύρωσε, όπως γίνεται συνήθως, τις συζητήσεις για την σεισμική θωράκιση της χώρας.

Ο κ. Παναγιώτης Καρύδης, καθηγητής αντισεισμικών κατασκευών και ομότιμος καθηγητής του ΕΜΠ, είπε ότι δεν θα πρέπει να παίρνουμε παράδειγμα από τις ζημιές στην Αλβανία και να μην κάνουμε σύγκριση με την Ελλάδα για το λόγο ότι στην Αλβανία οι κατασκευές γίνονταν με προδιαγραφές που εφαρμόζονται σε μη σεισμικές ζώνες. Γι αυτό και τόσες πολλές ζημιές. Ο τρόπος κατασκευής των κτηρίων στην Ελλάδα είναι βάση αυστηρού αντισεισμικού κανονισμού.

Στην Αλβανία ένα ακόμη πρόβλημα όπως μας είπε ο κ. Καρύδης είναι ότι λόγω της ταχείας ανάπτυξης του τουρισμού έχει γίνει δόμηση σε ακατάλληλα εδάφη που είτε είναι αμμώδη, είτε μπαζωμένα είτε σε έλη. Επισημαίνει ωστόσο ότι και στην Ελλάδα και στην Αττική εν προκειμένω, έχουμε και εμείς παρόμοιο πρόβλημα δόμησης σε ακατάλληλα εδάφη και γι αυτό ο κόσμος θα πρέπει να μην χτίζει και να μην αγοράζει σπίτια σε περιοχές που το έδαφος είναι μπαζωμένο και αυτό το διαπιστώνει συχνά όταν στις συγκεκριμένες περιοχές γίνονται πλημμύρες. «Η σεισμική καταστροφή με την πλημμύρα είναι αδέρφια» τονίζει ο κ. Καρύδης.

Μιλώντας πρόσφατα με τον κ. Παναγιώτη Καρύδη ο οποίος μετά τον σεισμό της Πάρνηθας είχε πραγματοποιήσει εκατοντάδες ελέγχους μας είχε πει ότι μετά τον μεγάλο σεισμό της Πάρνηθας εκδόθηκε υπουργική απόφαση για έλεγχο όλων των κτηρίων Δημοσίου συμφέροντος στη χώρα μας τα οποία είναι περίπου 80.000. Από αυτά σύμφωνα με τον κ. Καρύδη έχουν ελεγχθεί μόνο 16.000 και όχι με λεπτομερή έλεγχο που σημαίνει ότι για τα υπόλοιπα 64.000 κτήρια θα χρειαστούν αρκετά χρόνια ακόμη αν υποθέσουμε ότι γίνονται έλεγχοι με μια σταθερή περιοδικότητα.

Ωστόσο, ο κ. Καρύδης επισημαίνει ότι πολλά από αυτά τα κτήρια μπορεί να μην χρησιμοποιούνται ή να είναι δευτερευούσης σημασίας και χρήσης και γι αυτό να μην έχουν ελεγχθεί ή έχουν μπει σε τελευταία προτεραιότητα.

Ο κ. Ευθύμης Λέκκας Καθηγητής του ΕΚΠΑ και πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας μιλώντας πρόσφατα για την επικινδυνότητα των κτηρίων στην Αττική μας είπε ότι τα κτήρια που χρίζουν μεγάλης προσοχής είναι περίπου 1.800, και είναι παλιά ή διατηρητέα. Ίσως ο αριθμός τους να είναι ελαφρώς μεγαλύτερος εκτιμά ωστόσο ο κ. Καρύδης.

Μετά τον τελευταίο σεισμό της Μαγούλας υπεβλήθησαν 10.000 αιτήσεις για ελέγχους κατοικιών αλλά όπως λέει ο κ. Καρύδης ο αριθμός είναι πλασματικός γιατί οι περισσότερες από αυτές τις ζημιές είναι επιφανειακές και αποτυπώνουν κυρίως την ανησυχία των πολιτών. Έχουν γίνει περισσότεροι από δύο χιλιάδες έλεγχοι οι οποίοι συνεχίζονται. Σε πρόσφατη απάντησή του σε σχετική ερώτηση του βουλευτή του ΚΚΕ Α΄ Θεσσαλονίκης Γιάννης Δελή για τους ελέγχους στα δημόσια κτήρια, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών κ. Κώστας Καραμανλής ειδικά για τα σχολεία είπε ότι έχουν γίνει έλεγχοι σε όλα τα σχολεία που κρίθηκαν ελεγκτέα και μόνο το 1% από αυτά παρουσίαζαν ζημιές. Ο κ. Καραμανλής είπε ότι στην Αττική έχουν ελεγχθεί κτιριακές εγκαταστάσεις άνω του ενός εκατομμυρίου πεντακοσίων χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων.

Η ευαλωτότητα των κτηρίων εξαρτάται κυρίως από το έτος κατασκευής κάτι το οποίο συνδέεται άμεσα με τον αντισεισμικό κανονισμό της κάθε περιόδου. Το 70% των κτηρίων σήμερα είναι κατασκευασμένα με τους κατά περιόδους αντισεισμικούς κανονισμούς με πρώτο το 1959 και τελευταίο το 2012.

Όπως μας έλεγε ο κ. Λέκκας σε πρόσφατη συνέντευξή του, από τον σεισμό του 1999 κληρονομήσαμε προβλήματα αλλά αποκτήσαμε τεχνογνωσία την οποία εντάξαμε στους επομένους αντισεισμικούς κανονισμούς και σήμερα, ο αντισεισμικός κανονισμός στη χώρα μας είναι από τους καλύτερους. Ο κ. Λέκκας μας έλεγε ότι στην Αττική υπάρχουν περίπου 10.000 κατασκευές, οι οποίες δεν είναι μεν επικίνδυνες γιατί όλα τα κόκκινα είτε επιδιορθώθηκαν είτε κατεδαφίστηκαν, αλλά οι οποίες έχουν προβλήματα γιατί είτε δεν επιδιορθώθηκαν είτε επιδιορθώθηκαν με πλημμελή τρόπο.

Αναφέραμε παραπάνω ότι στην Αττική έχουν γίνει έλεγχοι σε 16.000 από τα 80.000 κτήρια δημοσίου συμφέροντος που θα έπρεπε να ελεγχθούν μετά το μεγάλο σεισμό της Πάρνηθας. Τι γίνεται όμως με τα κτήρια των ιδιωτών, τα χιλιάδες σπίτια; Ουδείς γνωρίζει και όπως μας λέει ο κ. Καρύδης για να μπορούμε να έχουμε μια καθαρή εικόνα.

«Aυτό που χρειάζεται είναι να υπάρξει επιτέλους ένα μητρώο, μια ηλεκτρονική ταυτότητα κτηρίων στην οποία θα αναφέρεται όλο το ιστορικό οι τροποποιήσεις, ο τρόπος που χτίστηκε το κάθε κτήριο κτλ». Ο κ. Καρύδης μας είπε ότι αυτή είναι η πρότασή του από το 1981, η οποία συζητιέται όλα αυτά τα χρόνια.

Η ηλεκτρονική ταυτότητα κτηρίων αναμένεται να ξεκινήσει εντός του 2020 και εκτιμάται μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια θα ολοκληρωθεί ώστε να έχουμε ακριβή εικόνα όλων των κτηρίων της χώρας.