Ενα μακρινό αστέρι που… κρύβει εξωγήινη ζωή, «φέρνει ζαλάδα» στους αστροφυσικούς

Σε απόσταση 1480 ετών φωτός από τον πλανήτη μας, χαμένο στα βάθη του σύμπαντος, υπάρχει ένα άστρο που έχει συγκεντρώσει τα βλέμματα των περισσότερων αστροφυσικών.

Στην επιστήμη, όλα πρέπει να κυλούν βάσει αυστηρών κανόνων. Στην περίπτωση του KIC 8462852 όμως, τα δεδομένα των επιστημόνων παρουσιάζουν ασάφειες. Η φωτεινότητα του αστεριού δεν είναι σταθερή, αλλά μεταβάλλεται, πέφτοντας ακόμα και 20% κάτω από το προσδοκώμενο. Τεράστιο ποσοστό για να θεωρηθεί αμελητέο.

Πρόκειται για μια απλή σύμπτωση, που προκλήθηκε από ένα τυχαίο φυσικό φαινόμενο, ή μήπως κρύβεται κάτι εντυπωσιακότερο πίσω από την μειωμένη φωτεινότητα του KIC 8462852;

Το πρώτο σενάριο: Ενα «σύννεφο» γιγάντιων κομητών καλύπτει το άστρο Ακόμα και η διέλευση ενός πολύ μεγάλου πλανήτη, με μέγεθος αντίστοιχο του Δία, μπροστά από το άστρο, θα μείωνε την φωτεινότητα του μόλις κατά 1%. Η περίπτωση να περνούν ταυτόχρονα 20 τέτοιοι πλανήτες δεν υπάρχει. Οπότε, κάποια άλλη εξήγηση πρέπει να δοθεί για να δικαιολογήσει αυτό το παράδοξο.

Το πρώτο και (θεωρητικά) πιθανότερο σενάριο, είναι η έκλειψη να δημιουργείται από μια οικογένεια μεγάλων κομητών. Ωστόσο, η υπόθεση αυτή εμφανίζει πολύ μεγάλα κενά. Η μάζα των κομητών που απαιτείται, για να μπλοκάρει τόσο πολύ φως, είναι πολύ μεγαλύτερη από την Ζώνη του Κάιπερ που βρίσκεται στα σύνορα του Ηλιακού μας συστήματος. Αυτό δεν φαντάζει και τόσο πιθανό. Αν ισχύει, τότε είναι απορίας άξιο το πώς μαζεύτηκε ένα τόσο τεράστιο «σύννεφο» κομητών γύρω από το αστέρι.

Πέραν αυτού όμως, σύμφωνα με τον γνωστό αστροφυσικό Bradley Schaefer, η φωτεινότητα του «Tabby’s Star» πέφτει κατά σχεδόν 16% κάθε αιώνα. Αυτό, αν ίσχυε το σενάριο των κομητών, προϋποθέτει ότι η περιοχή γύρω από το αστέρι μαζεύει ακατάπαυστα κομήτες. Η εκτίμηση του καθηγητή είναι πως χρειάζονται περίπου 648.000 γιγάντιοι κομήτες για να δημιουργήσουν αυτό το φαινόμενο.

«Δεν νομίζω πως είναι πιθανό να έχει συσσωρευτεί ένας τόσο μεγάλος αριθμός κομητών, γύρω από ένα αστέρι. Δεν γίνεται οι κομήτες να έχουν συγχρονιστεί ώστε να περνούν την ίδια στιγμή και να μπλοκάρουν το φως» τονίζει ο Αμερικανός επιστήμονας. Ηδη έχουν ξεκινήσει περαιτέρω μελέτες γύρω από το σενάριο των κομητών. Ως τώρα όμως, το σενάριο αυτό είναι… στον αέρα.

Το δεύτερο σενάριο: Ενας… εξωγήινος μηχανισμός συλλογής ενέργειας
μακρινο αστέρι

Το δεύτερο σενάριο, που θα μπορούσε να εξηγήσει το φαινόμενο του «τρυπητού» αστεριού, περνάει στα όρια της… επιστημονικής φαντασίας. Αλλά όταν η επιστήμη σηκώνει τα χέρια ψηλά, τότε δημιουργείται χώρος για πιο ακραίες υποθέσεις.

Σύμφωνα με τον αστροφυσικό Jason Wright, το μειωμένο φως του αστεριού θα μπορούσε να οφείλεται σε κάποια εξωγήινη ύπαρξη στην γύρω περιοχή. Οπως εξηγεί ο Αμερικανός, οι τρύπες που υπάρχουν γύρω από το άστρο θα μπορούσαν να είναι, αντί για κομήτες, ειδικοί μηχανισμοί συλλογής ενέργειας τοποθετημένοι από κάποιον εξωγήινο πολιτισμό.

Η υπόθεση του Wright έχει εξιτάρει την επιστημονική κοινότητα, παρόλο που είναι παντελώς αναπόδεικτη. Πολλοί αστροφυσικοί έχουν καταπιαστεί με την συγκεκριμένη ιδέα, πολλά άρθρα έχουν γραφτεί για αυτό το συγκλονιστικό ενδεχόμενο, ακόμα κι αν δεν υπάρχει ούτε η παραμικρή ένδειξη που να το στηρίζει. Την ώρα που η εξερεύνηση του διαστήματος μοιάζει σαν όνειρο που επιτέλους παίρνει σάρκα και οστά (μετά από τις ανακαλύψεις στον Αρη και τις επερχόμενες επανδρωμένες αποστολές), το σενάριο του Wright… ταιριάζει γάντι. Οι αστροφυσικοί δείχνουν πιο έτοιμοι από ποτέ, να σαρώσουν το σύμπαν για την εύρεση εξωγήινης ζωής. Δεν πρόκειται λοιπόν να αφήσουν αυτή την ευκαιρία να πάει χαμένη.

Το νέο τηλεσκόπιο της NASA που θα δώσει απαντήσεις σε λίγα χρόνια
Χωρίς να υπάρχουν σαφείς ενδείξεις, μέχρι να μπορέσουμε να κοιτάξουμε καθαρότερα την περιοχή του μακρινού αστεριού, οι επιστήμονες θα περιορίζονται σε θεωρητικά debate γύρω από σενάρια. Ωστόσο, η απάντηση στα ερωτήματα που έχει θέσει η ύπαρξη του «Tabby’s Star» πιθανότατα θα δοθεί μέσα στην επόμενη δεκαετία.

Η NASA ετοιμάζει ένα νέο, υπερσύγχρονο τηλεσκόπιο, 100 φορές δυνατότερο από το Hubble, το οποίο πρόκειται να… ανοίξει τα μάτια των επιστημόνων. Η δαπανηρότερη επένδυση της αμερικανικής υπηρεσίας τα τελευταία χρόνια, θα ολοκληρωθεί (εκτός απροόπτου) το 2018. Το τηλεσκόπιο «James Webb» θα μας δώσει την ευκαιρία να δούμε πιο μακριά από ποτέ.

Ανάμεσα στους στόχους του δυνατότερου φακού που έχει δημιουργηθεί ποτέ, θα είναι και το μυστηριώδες άστρο. Οπότε, οι απαντήσεις θα έρθουν εν ευθέτω χρόνω, για να λύσουν τις τεράστιες απορίες που δικαιολογημένα έχουν δημιουργηθεί. Είναι οι κομήτες, είναι οι… εξωγήινοι, ή μήπως κάποιο άλλο φαινόμενο που ως τώρα δεν έχει παρατηρηθεί ξανά; Θα μάθουμε σε λίγα χρόνια…