Τα «τέρατα» του Σύμπαντος

Αίσθηση προκάλεσε πριν από λίγες ημέρες η ανακοίνωση ομάδας αστρονόμων στις ΗΠΑ που χρησιμοποιώντας τα τηλεσκόπια Keck II και Gemini έκανε μια ανακάλυψη από αυτές για τις οποίες δεν είναι εύκολο να βρεις κάποιο επίθετο ή χαρακτηρισμό.

Οι ερευνητές εντόπισαν στο κέντρο ενός γαλαξία μια μελανή οπή η μάζα της οποίας είναι 21 δισ. φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ηλίου και η διάμετρος του ορίζοντα των γεγονότων είναι 130 δισ. χλμ.! Θυμίζουμε ότι η μελανή οπή στο κέντρο του γαλαξία μας έχει μάζα περίπου 4 εκατ. φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ηλίου, οπότε γίνεται εύκολα αντιληπτό το ασύλληπτο πραγματικά μέγεθος αυτής της νέας μελανής οπής που εντόπισαν οι επιστήμονες.

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη σε μέγεθος μελανή οπή που έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα. Δεν είναι όμως η πρώτη ανακάλυψη αυτού του είδους αφού τα τελευταία χρόνια ο στόλος των διαστημικών τηλεσκοπίων και τα όλο και πιο ισχυρά επίγεια τηλεσκόπια εντοπίζουν εντυπωσιακά σε μέγεθος και ιδιότητες διαστημικά σώματα και κοσμικά φαινόμενα. Ας δούμε ορισμένα από τα πιο ενδιαφέροντα...

Το πιο λαμπρό αστέρι
Μια εντυπωσιακή ανακάλυψη έκανε ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον Ματέο Μπατσέτι του Αστεροσκοπείου του Κάλιαρι στη Σαρδηνία. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν το διαστημικό τηλεσκόπιο Nustar και εντόπισαν ένα υπέρλαμπρο άστρο νετρονίου. Το άστρο αυτό βρίσκεται στον γειτονικό γαλαξία Μ82, γνωστό και ως «γαλαξία-πούρο», ο οποίος απέχει 12 εκατομμύρια έτη φωτός από εμάς.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτό το άστρο νετρονίου έχει φωτεινότητα παρόμοια με εκείνη 10 εκατομμυρίων άστρων σαν τον Ηλιο και είναι το λαμπρότερο άστρο νετρονίου που έχει εντοπιστεί ως σήμερα στο Σύμπαν.

Εκρηκτική λάμψη
Εξαιρετικά ενδιαφέροντα αλλά και άκρως εντυπωσιακά είναι τα αποτελέσματα της μελέτης ορισμένων αστρικών εκρήξεων που εντοπίστηκαν πριν από λίγα χρόνια. Επιστήμονες στις ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι αυτές οι εκρήξεις ήταν απίστευτα ισχυρές, ότι διαφέρουν από τις υπόλοιπες και ότι στην ουσία πρόκειται για έναν νέο, άγνωστο ως σήμερα τύπο σουπερνόβα. Μία εξ αυτών, η οποία έχει την κωδική ονομασία SN 2006gy, είναι η λαμπρότερη αστρική έκρηξη που γνωρίζουμε ως σήμερα. Η έκρηξη αυτή ήταν 10 φορές πιο λαμπρή από τις εκρήξεις σουπερνόβα που ξέρουμε και, σύμφωνα με τη μελέτη, ήταν 100 δισεκατομμύρια φορές πιο λαμπρή από τη λάμψη την οποία εκπέμπει ο Ηλιος!

Κοσμοθύελλα
Μια πραγματικά εντυπωσιακή, από κάθε άποψη, ανακάλυψη έκανε διεθνής ομάδα αστρονόμων χρησιμοποιώντας τα διαστημικά τηλεσκόπια XMM-Newton και NuSTAR. Τα δύο τηλεσκόπια κάνουν παρατηρήσεις σε διαφορετικά φάσματα φωτός των ακτίνων Χ και ο συνδυασμός των παρατηρήσεών τους αποκάλυψε ένα εκπληκτικό κοσμικό φαινόμενο. Σε έναν γαλαξία που βρίσκεται σε απόσταση 2 δισ. ετών φωτός από εμάς υπάρχει μια κολοσσιαία μελανή οπή η οποία έχει λάβει την ονομασία PDS 456.

Οι ερευνητές εντόπισαν τους ανέμους που δημιουργούνται από τη δράση αυτής της μαύρης τρύπας. Πρόκειται, όπως λένε, για τους ισχυρότερους ανέμους που έχουν εντοπιστεί μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι συγκεκριμένοι άνεμοι μεταφέρουν κάθε δευτερόλεπτο ενέργεια μεγαλύτερη από εκείνη που εκπέμπουν μαζί 1 τρισ. άστρα σαν τον Ηλιο!

Οπως αναφέρουν, αν αυτή η τρομερή κοσμική θύελλα χτυπούσε έναν γαλαξία θα εξαφάνιζε όλα εκείνα τα συστατικά (αέρια, σκόνη) που είναι απαραίτητα για την παραγωγή άστρων. Με απλά λόγια, ο γαλαξίας αυτός θα γινόταν άγονος. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Science».

Νεροτέρας!
Μια ακόμη εκπληκτική όσο και σχεδόν ασύλληπτη για τα δικά μας δεδομένα ανακάλυψη έκαναν οι επιστήμονες που εξερευνούν το Σύμπαν. Εντόπισαν έναν μακρινό κβάζαρ (πυρήνας ενεργού γαλαξία) ο οποίος αντλεί ενέργεια από μια γιγάντια μαύρη τρύπα. Το τοπικό κοσμικό περιβάλλον επέτρεψε, σύμφωνα με τους επιστήμονες, την παραγωγή τεράστιων ποσοτήτων νερού. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ερευνητών, η ποσότητα του νερού που υπάρχει στη «δεξαμενή» που έχει δημιουργηθεί στον κβάζαρ περιέχει 140 τρισεκατομμύρια φορές περισσότερο νερό από όσο έχουν συνολικά οι ωκεανοί της Γης!