Στις 27 Μαρτίου 2015 ξεκίνησε μια διαστημική αποστολή αντοχής στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό διάρκειας ενός έτους, η οποία περιλαμβάνει 19 ιατρικά και βιολογικά τεστ, 14 από τα οποία έχουν προγραμματιστεί από τη Ρωσική Υπηρεσία Διαστήματος. Επίσης, σε δύο πειράματα θα υποβληθούν μαζί ο Ρώσος κοσμοναύτης Μιχαήλ Κορνιένκο και ο αστροναύτης της NASA Σκοτ Κέλι. Τα περισσότερα τεστ αποσκοπούν στη εμβάθυνση της επιστημονικής έρευνας για τις αντοχές του ανθρώπινου σώματος σε διαστημικές πτήσεις μακράς διάρκειας, στο πλαίσιο της προετοιμασίας για μια αποστολή στον Άρη.
Η πείνα σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας
Όπως έδειξαν πολλές δοκιμές, η έλλειψη βαρύτητας επηρεάζει τις διατροφικές συνήθειες. Καθώς η τροφή στο διάστημα δεν έχει καθόλου βάρος, οι αστροναύτες πεινάνε συχνότερα από ό, τι στη Γη. Σύμφωνα με τον Μπορίς Αφόνιν, επιστημονικό επόπτη των διατροφικών τεστ, η αυξανόμενη όρεξη σε συνδυασμό με τη χαμηλή σωματική δραστηριότητα μερικές φορές αυξάνει το σωματικό βάρος.
Μια άλλη επίδραση της έλλειψης βαρύτητας είναι ότι οι αστροναύτες αναφέρουν αλλαγές στην αίσθηση της γεύσης. «Αυτό δεν σημαίνει ότι τα αλμυρά τους φαίνονται γλυκά ή ξινά», παρατηρεί ο Αφόνιν προσθέτοντας ότι «συχνά οι αστροναύτες ανακαλύπτουν ότι τα φαγητά που τους άρεσαν όσο γίνονταν δοκιμές στη Γη, στο διάστημα δεν τους φαίνονται πλέον νόστιμα. Ορισμένοι παραπονιούνται ότι δεν μπορούν να ευχαριστηθούν κανένα φαγητό , αλλά ακόμη δεν έχουμε ανακαλύψει την αιτία αυτών των αλλαγών».
Ασφαλώς, όταν οι αστροναύτες επιστρέφουν σπίτι δεν καταβροχθίζουν μπριζόλες ή μπορς. «Πρέπει να προσαρμοστούν πρώτα, επειδή η πέψη των τροφίμων της Γης απαιτεί σκληρή δουλειά», διότι όπως παρατηρεί ο Αφόνιν «η έλλειψη βαρύτητας καταστέλλει τη δραστηριότητα του ανθρώπινου πεπτικού συστήματος - ή, με απλά λόγια τα έντερα χάνουν την ικανότητα ώθησης της τροφής».
Παρ 'όλα αυτά, σύμφωνα με τον ίδιο, όλα τα παραπάνω αποτελούν μια γενική παραδοχή, και τα τεστ που ο ίδιος εποπτεύει θα δείξουν ποια μέρη του ανθρώπινου γαστρεντερικού σωλήνα επηρεάζονται περισσότερο, καθώς και το αν υπάρχει κίνδυνος παθολογικών αλλαγών. Τα δεδομένα θα χρησιμοποιηθούν για την επεξεργασία μέσων πρόληψης τυχόν επιβλαβών αλλαγών στο πεπτικό σύστημα, και τη βελτίωση της διατροφής των αστροναυτών.
Αιματολογικά τεστ
Οι Ρώσοι επιστήμονες θα παρακολουθούν επίσης και τον μεταβολισμό του Μιχαήλ Κορνιένκο. Κάθε δύο μήνες, ο κοσμοναύτης θα συμπληρώνει ερωτηματολόγια για την κατανάλωση νερού και τροφής, θα λαμβάνονται δείγματα αίματος τα οποία θα προβάλλονται σε μια ειδική συσκευή που ονομάζεται "Sprut" (καλαμάρι στα ρωσικά).
Οι δειγματοληψίες αναμένεται να βοηθήσουν στην κατανόηση των επιδράσεων της έλλειψης βαρύτητας στο ανθρώπινο ανοσοποιητικό και ενδοκρινικό σύστημα. «Ακόμη και μικρές αλλαγές στο ενδοκρινικό προφίλ μπορεί να έχουν επιπτώσεις στην απόδοση ενός αστροναύτη», εξηγεί η Γκαλίνα Βασίλιεβα, επικεφαλής ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Βιοϊατρικών Προβλημάτων της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών.
Μια ακόμη σημαντική επίπτωση πάνω στο ανθρώπινο σώμα είναι η ανακατανομή των υγρών και η αφυδάτωση. «Η έλλειψη βαρύτητας ανακατανέμει μεγάλες ποσότητες αίματος στο άνω μέρος του σώματος», παρατηρεί η κ Βασίλιεβα συμπληρώνοντα ς ότι «όλα τα όργανα, όπως η καρδιά, αρχίζουν να δουλεύουν πυρετωδώς, οπότε προσαρμοζόμενο το σώμα απαλλάσσεται από τα περιττά υγρά. Ως εκ τούτου, την πρώτη ημέρα της αποστολής παρατηρείται αυξημένη παραγωγή ούρων».
Όταν επιστρέφουν στη Γη, πολλά από αυτά αντιστρέφονται: η βαρύτητα αρχίζει να επιδρά, και το αίμα μάλλον απότομα πηγαίνει πάλι στο κάτω μέρος του σώματος. Γι αυτό το λόγο οι αστροναύτες έχουν κάποια δυσκολία να σταθούν στα πόδια τους μετά την προσγείωση. Οι δοκιμές που πραγματοποιούνται από τη ρωσική ομάδα έχουν ως στόχο να βοηθήσουν ώστε να διευκολυνθεί και να επιταχυνθεί η προσαρμογή στις συνθήκες του διαστήματος και της Γης.
Εύκολη αναπνοή
Ένα άλλο τεστ το οποίο ονομάστηκε "Udod" (τσαλαπετεινός στα ρωσικά) είναι το πρώτο στο είδος του, που πραγματοποιείται σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας. Το τεστ αυτό μελετά την επίδραση της ανακατανομής των υγρών στο αναπνευστικό σύστημα και την όραση. Η αυξημένη ροή αίματος στο άνω μέρος του σώματος προκαλεί αύξηση της ενδοκρανιακής πίεσης.
Αυτό θα μπορούσε να είναι μία από τις αιτίες της επιδείνωσης της όρασης, που έχει παρατηρηθεί σε ορισμένους αστροναύτες. Η εμπειρία άλλωστε είναι ωσάν να κρέμονται ανάποδα.
Στο πλαίσιο του πειράματος, ο κοσμοναύτης Μιχαήλ Κορνιένκο θα αναπνέει μέσω μιας ειδικής συσκευή που έχει σχεδιαστεί για να μειώνει την πίεση του αίματος στο θώρακα και να στέλνει το αίμα προς τα κάτω, λέει ο επιστήμονας της ρωσικής ομάδας Αλεξάντερ Σουβόροφ. «Σε συνθήκες μηδενικής βαρύτητας οι μύες της αναπνοής γίνονται πιο αδύναμοι, όπως ακριβώς και οι μύες των ποδιών, καθώς γίνεται ευκολότερη η αναπνοή», λέει ο Σουβόροφ. «Η συσκευή Udod έχει σχεδιαστεί για να κάνει τον κοσμοναύτη να καταβάλλει μεγαλύτερη προσπάθεια, όταν αναπνέει σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας, και ουσιαστικά δουλεύει σαν μηχανή άσκησης».rbth
0 comments
Δημοσίευση σχολίου